Οδοντοφυΐα
- Τα πρώτα δοντάκια εμφανίζονται γύρω στους 6 μήνες. Παρ’ολ’αυτά, μην παραξενευτείτε αν τα δείτε να φυτρώνουν στους 3 ή στους 12 μήνες! Κάθε παιδί έχει τον δικό του ρυθμό ανάπτυξης και το ίδιο ισχύει και για τα δόντια.
- Τα πρώτα μόνιμα δόντια ανατέλλουν γύρω στον 6ο χρόνο. Αν όμως τα νεογιλά εμφανίστηκαν πιο νωρίς ή πιο αργά, παρόμοιο χρονοδιάγραμμα θα ακολουθήσουν και τα μόνιμα.
- Κατά την περίοδο που ανατέλλουν τα νεογιλά δόντια, χονδρικά μεταξύ 6ου μήνα και 2ου έτους, τα παιδιά παρουσιάζουν κατά διαστήματα έντονα συμπτώματα, όπως ανησυχία, ευερεθιστότητα, ανορεξία, ερυθρότητα ούλων και ανάγκη για δάγκωμα αντικειμένων. Είναι όλα αναμενόμενα και φυσιολογικά. Ο πυρετός και η διάρροια ΔΕΝ οφείλονται στην οδοντοφυΐα. Καθώς όμως τα παιδιά παρουσιάζουν ανωμαλία στον ύπνο και τη διατροφή τους, κολλάνε πιο εύκολα ιώσεις. Υπομονή, το φαινόμενο παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις, με τις εξάρσεις να διαρκούν από μερικές ημέρες μέχρι λίγες εβδομάδες.
Τερηδόνα
- “Χαλάνε τα παιδικά δοντάκια;” Φυσικά! Η τερηδόνα είναι η πιο συχνή νόσος σε παιδιά προσχολικής ηλικίας!
- “Γίνονται σφραγίσματα και απονευρώσεις στα νεογιλά δοντάκια; Αφού θα τα αλλάξουν! Και δεν υπάρχει κίνδυνος για τα μόνιμα που έρχονται από κάτω;” Αυτές είναι συχνές ερωτήσεις που δεχόμαστε καθημερινά στο ιατρείο. Η απάντηση λοιπόν είναι απλή. Ναι, όλες οι θεραπευτικές μέθοδοι της τερηδόνας (σφραγίσματα, απονευρώσεις) που εφαρμόζονται στα μόνιμα δόντια, εφαρμόζονται και στα νεογιλά. Όπου υπάρχει ασθένεια υπάρχει και θεραπεία.
Τα νεογιλά δόντια ξεκινάνε να αλλάζουν στα 6 και οι αλλαγές ολοκληρώνονται στα 12 χρόνια. Μέσα σε αυτό το διάστημα, εάν μείνει αθεράπευτη η νόσος (τερηδόνα), οι επιπλοκές είναι πολλές και αρκετές φορές χωρίς έντονα συμπτώματα, δηλαδή χωρίς πόνο. Η θεραπεία δεν μπορεί να βλάψει το μόνιμο δόντι, η έλλειψη θεραπείας όμως και η επιπλοκή, όπως ένα απόστημα, μπορεί να βλάψει το δόντι αλλά και το ίδιο το παιδί. Δυστυχώς, υπάρχουν πολλά περιστατικά παιδιών που νοσηλεύονται για ενδοφλέβια χορήγηση αντιβιοτικών από παραμελημένες τερηδόνες και σοβαρές επιπλοκές όπως κυτταρίτιδα ματιού, μηνιγγίτιδα κα.
- “Κολλάει η τερηδόνα;” Ναι! Η τερηδόνα μεταδίδεται! Αυτό εξηγείται γιατί η τερηδόνα προκαλείται από βακτήρια τα οποία το βρέφος αποκτά από το σάλιο της μαμάς (ή όποιου έχει την κύρια φροντίδα του). Πολλά χαλασμένα δόντια στον ενήλικα που το φροντίζει, σημαίνει μεγάλος αριθμός μικροβίων τα οποία με τη σειρά τους μεταδίδονται και αναπτύσσονται υπό κατάλληλες συνθήκες (συχνή κατανάλωση ζάχαρης, ανυπαρξία βουρτσίσματος) στο στόμα του παιδιού.
Οδηγίες για την πρόληψη της τερηδόνας και τη φροντίδα του στόματος
- Ξεκινήστε από νωρίς. Ακόμη και πριν τα πρώτα δόντια εμφανιστούν, καλό είναι να καθαρίζετε τα ούλα του παιδιού μετά από κάθε γεύμα με μια βρεγμένη γάζα ή τα ειδικά δακτυλάκια που υπάρχουν στο εμπόριο. Έτσι, απομακρύνετε τα υπολείμματα τροφών, αφαιρείτε τα βακτήρια, ανακουφίζετε από τους πόνους της οδοντοφυΐας και το παιδί μαθαίνει ότι μετά το γεύμα πάντα καθαρίζουμε τα δόντια.
- Επισκεφτείτε τον παιδοδοντίατρο μέχρι τα πρώτα του γενέθλια. Μην περιμένετε να φυτρώσουν όλα τα δόντια καθώς ποτέ δεν είναι πολύ νωρίς για να αναπτυχθεί τερηδόνα.
- Μη μπερδεύετε τον αποκλειστικό θηλασμό με τον κατά βούληση θηλασμό (δηλαδή όταν το παιδί θηλάζει οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας χωρίς να είναι η ώρα των γευμάτων). Τα δόντια δέχονται συνεχή επίθεση από τα σάκχαρα του γάλακτος και κινδυνεύουν από βαριάς μορφής τερηδόνα. Αυτό φυσικά αφορά νήπια άνω του έτους.
- Για τον ίδιο λόγο μην παρηγορείτε το παιδί (άνω των 6 μηνών που έχει ήδη ξεκινήσει στερεά τροφή) με θηλασμό ή μπιμπερό, ειδικά κατά τη διάρκεια της νύχτας. Μην αφήνετε μπουκάλι με γάλα ή χυμό στο κρεβάτι του παιδιού για τα βραδινά ξυπνήματα. Μη μπερδεύετε το γεύμα με τον ύπνο. Πάντα καθαρίζετε τα δόντια του παιδιού ΜΕΤΑ το γάλα.
- Ακολουθείτε τις συμβουλές του παιδοδοντιάτρου για τη χρήση οδοντόκρεμας με ή χωρίς φθόριο. Μη ξεχνάτε ότι κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και οι ανάγκες του σε πρόληψη και θεραπεία το ίδιο.
- Φροντίστε τα δικά σας δόντια με επιμέλεια. Μην αμελείτε την επίσκεψη στον οδοντίατρο και βουρτσίζετε 2 με 3 φορές την ημέρα μαζί με τα παιδιά σας. Αποτελείτε πρότυπο για το παιδί που θα θέλει να κάνει ότι κάνετε.
- Προσοχή στην κρυμμένη ζάχαρη των συσκευασμένων παιδικών τροφών. Πείτε όχι στα σνακ που περιέχουν ζάχαρη, ειδικά μεταξύ των γευμάτων. Συμπεριλαμβάνονται και τα σπιτικά γλυκά, ναι, και αυτά έχουν ζάχαρη!
- Βουρτσίζετε τα δόντια του παιδιού 2 φορές την ημέρα. Μέχρι την ηλικία των 8 περίπου ετών χρειάζεται τη βοήθειά σας στο βούρτσισμα.
